Polish Version

Polskie miasta niestety regularnie pojawiają się na liście najbardziej zanieczyszczonych pod względem powietrza na świecie. Niepokojące są konsekwencje dla naszego zdrowia, a zwłaszcza wpływ smogu na seniorów. Jakie mogą być skutki długotrwałego przebywania osób starszych i dzieci w zanieczyszczonym powietrzu? Jak temu zaradzić?

Jak zanieczyszczone powietrze wpływa na seniorów?

Jakość powietrza a zdrowie seniorów – jakie mogą być konsekwencje? Podrażnienie gardła, spojówek i tchawicy, spadek kondycji, permanentne zmęczenie czy lekkie zapalenie płuc to tylko niektóre objawy, które mogą wystąpić po oddychaniu zanieczyszczonym powietrzem. Jednak wpływ smogu na seniorów może być o wiele bardziej dotkliwy. Badania przeprowadzone przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) wykazały, że w wyniku ekspozycji na smog wzrasta ryzyko wystąpienia wielu chorób nowotworowych. Dodatkowo, zawieszony pył PM2.5 przenika do układu krwionośnego, co może prowadzić do chorób serca. Właśnie dlatego tak wiele mówi się o konieczności ochrony seniorów przed smogiem. Osoby w wieku 65+ są najbardziej narażone na tego typu schorzenia. Wykazano także, że zamieszkiwanie terenów z zanieczyszczonym powietrzem przyspiesza starzenie się układu nerwowego, co zwiększa ryzyko wystąpienia chorób takich jak Alzheimer czy Parkinson.

Jak zanieczyszczone powietrze wpływa na dzieci?

Badania naukowe dostarczają wielu dowodów na to, jak szerokie jest spektrum negatywnego wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie dzieci. Skutki mogą pojawiać się już na etapie życia płodowego, prowadząc do wrodzonych wad rozwojowych czy niskiej masy urodzeniowej. Zespół prof. Wiesława Jędrychowskiego wykazał, że u niemowląt mieszkających na terenach o wysokim poziomie zanieczyszczeń obserwuje się zmniejszoną pojemność życiową płuc. Z kolei badania prowadzone przez zespół prof. Ewy Czarnobilskiej w Krakowie udowodniły, że smog sprzyja rozwojowi alergii u dzieci. Smog wpływa negatywnie niemal na wszystkie organy dziecka. Dzieci oddychające zanieczyszczonym powietrzem częściej chorują na astmę, mają więcej infekcji, problemy skórne, a także mogą łatwiej przybierać na wadze. Ponadto smog oddziałuje na mózg i zdrowie psychiczne – może powodować problemy z koncentracją, rozdrażnienie czy obniżenie ilorazu inteligencji, co przekłada się na słabsze wyniki w nauce i trudności w późniejszym życiu.

Jak można temu zaradzić?

1. Oczyszczacze powietrza – inwestycja w oczyszczacze powietrza w domach oraz placówkach edukacyjnych i opiekuńczych.
2. Ochrona indywidualna – stosowanie masek antysmogowych o wysokiej skuteczności filtracji, zwłaszcza w okresach zwiększonego zanieczyszczenia.
3. Ograniczanie emisji – działania systemowe, takie jak modernizacja systemów grzewczych, rozwój transportu publicznego oraz wprowadzanie stref czystego transportu.
4. Edukacja i monitoring – zwiększanie świadomości społeczeństwa na temat wpływu smogu oraz regularne monitorowanie jakości powietrza w miejscowościach o wysokim stopniu zanieczyszczeń.
5. Zieleń miejska – sadzenie drzew i rozwój terenów zielonych, które pomagają w naturalnym oczyszczaniu powietrza. Ochrona seniorów i dzieci przed smogiem to priorytet, który wymaga działań zarówno na poziomie jednostkowym, jak i systemowym.

English Version

Unfortunately, Polish cities regularly appear on the list of the most polluted cities in the world in terms of air quality. The consequences for our health are worrying, especially the impact of smog on seniors. What can be the effects of prolonged exposure to polluted air for the elderly and children? How can we address this issue?

How does polluted air affect seniors?

Air quality and seniors’ health – what could be the consequences? Throat, eye, and tracheal irritation, decreased physical condition, constant fatigue, or mild pneumonia are just some of the symptoms that may occur after breathing polluted air. However, the impact of smog on seniors can be much more severe. Research conducted by the World Health Organization (WHO) has shown that exposure to smog increases the risk of many types of cancer. In addition, suspended PM2.5 particles penetrate the bloodstream, which can lead to heart diseases. That’s why there is so much talk about the need to protect seniors from smog. People aged 65+ are most at risk for these conditions. It has also been shown that living in areas with polluted air accelerates the aging of the nervous system, which increases the risk of diseases such as Alzheimer’s and Parkinson’s.

How does polluted air affect children?

Scientific research provides ample evidence of the wide range of negative effects of air pollution on children’s health. The consequences can appear as early as the fetal stage, leading to congenital developmental defects or low birth weight. Professor Wiesław Jędrychowski’s team has shown that infants living in areas with high pollution levels have reduced lung capacity. Meanwhile, studies conducted by Professor Ewa Czarnobilska’s team in Krakow have proven that smog promotes the development of allergies in children. Smog negatively affects nearly all organs in children. Children breathing polluted air are more likely to develop asthma, suffer from infections, skin problems, and may also gain weight more easily. Moreover, smog affects the brain and mental health – it can cause concentration issues, irritability, or a decrease in IQ, leading to poorer academic performance and difficulties later in life.

How can we address this issue?

1. Air purifiers – investing in air purifiers in homes and educational and care facilities.
2. Individual protection – using high-efficiency anti-smog masks, especially during periods of increased pollution.
3. Reducing emissions – systemic actions such as modernizing heating systems, developing public transportation, and implementing clean transport zones.
4. Education and monitoring – raising public awareness about the impact of smog and regularly monitoring air quality in areas with high pollution levels.
5. Urban greenery – planting trees and developing green spaces that help naturally purify the air. Protecting seniors and children from smog is a priority that requires both individual and systemic actions.